A su mancu est torrada a partire sa discussione.
A kie mi narat ca so tropu pessimista, a kie mi donat rexone, a kie chircat de andare prus a innantis cun s’analisi.
Ma b’at puru unu probblema politicu, o megius, de curtura politica.
Una parte de s’indipendentismu–sa cosa est incumentzada in iRS e est sighida in ProgReS–at teorizadu sa “Repubbrichedda Italiana de Sardinnia”: unu logu inue is Sardos sunt libberos e bellos–“Liberi dalla forfora e belli nei capelli”–e inue s’identidade ti dda donat su fatu de esser unu stadu indipendente: “Come l’Irlanda!”
E tando, in custa natzione definida–comente in s’800–dae su fatu de esser unu stadu, non ddi faxet nudda cale limba faeddas.
E nos ant contadu su contixeddu de sa literadura irlandesa, scrita in inglesu, de Joyce.
E cun custu bolíant narrer ki sa literadura sardinniola fit literadura natzionale sarda.
E in Casteddu, in su 2010, aíant imbitadu sceti scritore sardinniolos ki scrient in italianu e fintzas nimigos decrarados de su sardu, a tipu Marcellino Fois.
Su dannu ki at fatu cus’idea strolica est mannu, poita ca giogat a pitzos de unu fatu cuncretu: s’alienatzione linguistica e curturale de sa gioventude sarda.
Custos indipendentistas autocolonizados si creent de esser modernos, nende ki s’idea de definire unu populu cun sa limba est un’idea betza e spainant s’átera idea ki su sardu–a s’acabbu–non nosi serbit a nudda, ca tantu s’italianu puru immoe est una limba natzionale de is Sardos.
Insomma nant sa matessi cosa de is Italianos: su sardu (tataresu-gadduresu, aligheresu, tabbarkinu) non serbit a nudda.
E non si dd’imparant.
E non nde tenet ne-mancu birgungia de non ddu connoscher: “A casa mia si parlava italiano!”
E, a su ki paret, non ant imparadu nudda ne-mancu dae sa streulada manna-manna ki s’ant leadu in custas eletziones passadas.
Arisero apo sticonadu a un’amigu de FB ki si narat “Nazione Sarda”, in italianu.
Issu aíat scritu: “Nazione Sarda Stato Sardo, popolo sardo sovrano. La zona franca é più complicata e meno conveniente.”
E deo dd’apo respustu: “Il popolo sardo sovrano, ma scrivi solo in italiano!”
E issu: “Nazione Sarda Oddio! Certo che scrivo italiano, è la lingua che conosco meglio, è la lingua che lo Stato straniero mi ha insegnato a discapito di quella sarda e che, ad oggi, mi permette di comunicare con maggior chiarezza e con più persone. Il popolo sardo sovrano potrebbe anche decidere di tenersi la lingua italiana come prima lingua, oppure l’inglese o altra, puntare tutto sul sardo, non è un problema, da sovrano deciderà. Mi piacerebbe scrivere correttamente in sardo, ma con l’attuale conoscenza linguistica mi aggiungerei a centinaia di migliaia di sardi con la loro personale variante linguistica. […] Nazione Sarda Certo che si deve imparare, insegnare, adoperare quotidianamente… La sovranità esige che sia il popolo ad esprimere la propria volontà e non subire imposizioni da chichessia, specie come precondizione alla sovranità. Attualmente l’argomento lingua sarda non é in grado di spostare la maggioranza dei sardi su posizioni pro-indipendenza, perciò é necessario interfacciarsi con codeste persone in lingua italiana. Non discrimino il sardo, per semplice pragmatismo utilizzo l’italiano perché tutti mi comprendano. Scalpi non ne voglio, uomini liberi di autodeterminarsi si.”
Non ddi passat in conca de dd’imparare, su sardu, non ddi passat in conca de si domandare comente mai is Sardos italianizados ke a issu iant a deper boller s’indipendentzia e non ddi passat in conca de chircare de cumprender comente at fatu Grillo a essire primu in custas eletziones.
“Attualmente l’argomento lingua sarda non é in grado di spostare la maggioranza dei sardi su posizioni pro-indipendenza, perciò é necessario interfacciarsi con codeste persone in lingua italiana.”
Infatis, a is urtimas votaziones sunt is indipendentistas, soberanistas ecc. ki si nd’ant leadu sa parte prus manna de is votos.
Mabbae: non sunt arribbados a su 3%!
Custos indipendentistas “all’amatriciana” ant fatu dannu meda e sunt sighende a nde faxer meda.
Mancari siat craru ki politicamente si sunt suitzidados, sighint a spainare s’idea ki potzat esistire unu populu kentza de identidade, ki s’identidade siat unu “optional” de sceberare a pustis de esser arribbados a custa mitica indipendentzia.
Non si cumprendet comente potzat faxer una massa de persones kentza de un’identidade comuna a s’intender “populu” e, duncas, a boller esser soberanu in domo sua.
E infatis, is Sardos votant a Grillo e a is áteros partidos italianos e a is partidos sardos non ddos votant.
Indipendentzia? Soberanía? Ej’e’!
Ma cun kie dda bolent faxer?
Non contant una mincra e non contant una mincra ca cumprendent prus pagu ancora de cussu.